Grondstoffen verwerving
voor elektrische mobiliteit

Elektrische mobiliteit biedt alle voorwaarden voor een efficiënte en duurzame toekomst maar plaatst ons ook voor uitdagingen: van de grondstoffen tot de recycling. Volkswagen neemt deze verantwoordelijkheid op en werkt aan totaaloplossingen voor mens en milieu.

Illustratie van lithium en kobalt

Elektrische mobiliteit vereist grondstoffen


Mobiliteit vereist energie. Een bijzonder efficiënte manier is hier de elektrische mobiliteit. Uiteindelijk geraakt u als bestuurder van een elektrisch voertuig met dezelfde hoeveelheid energie drie- tot viermaal verder dan met een voertuig met een verbrandingsmotor. De stroom hiervoor haalt de nieuwe ID.3 uit een lithium-ionbatterij.

De cellen van de lithium-ionbatterij bestaan elk uit twee elektroden, een separator en een elektrolytvloeistof. De elektroden op hun beurt bestaan enerzijds uit grafiet, anderzijds uit lithium, nikkel, mangaan en kobalt. Zonder deze grondstoffen kan men een elektrochemische opslag met vergelijkbare eigenschappen niet produceren. Nog niet althans.

De grondstoffen in de batterij van de ID.3.

Welke hoofdgrondstoffen komen voor in een lithium-ionbatterij? Waar ter wereld worden ze gewonnen? En hoeveel van elke grondstof zit er in uw ID.3? U komt het hier te weten.

Kobalt: het element

De naam is afgeleid van cobaltum (Latijn voor kobold) omdat de mensen vroeger geloofden dat deze ertsen met het destijds onbruikbare mineraal verontreinigden.

  • Symbool                        Co
  • Reserves*                      7.000.000 t
  • Uitzicht                          metaalblauw/grijs
  • Aggregatietoestand     vast

*Wereldwijd economisch exploiteerbaar volume in 2019 volgens de stand van de techniek, bron: USGS

Maatregelen van Volkswagen

Voor de productie van voertuigen zijn grondstoffen nodig waarvan de ontginning in principe een ingreep betekent in bestaande ecosystemen met een impact op mens en milieu. We zijn ons daarvan bewust. Daarom hebben we onze rechtstreekse leveranciers contractueel verplicht tot hoge milieu- en sociale normen in een Code of ConductOpens an external link en hen ook verzocht om in hun toeleveringsketen in het bijzonder schendingen van mensenrechten uit te sluiten.

Op dit ogenblik kunnen we echter nog niet voor 100 procent garanderen dat aan onze eisen ook wordt voldaan via onze rechtstreekse leveranciers tot in de mijnen.

De reden: een totaalcontrole van de toeleveringsketen is een zeer complexe opgave. Vandaag koopt Volkswagen zelf geen grondstoffen voor batterijen aan, maar werkt ze uitsluitend met afgewerkte batterijcellen. Tussen de batterij die wij gebruiken en de mijn liggen tot acht verwerkingsfasen en tussenleveranciers, wat de toeleveringsketen intransparant maakt.

Transparantie en duurzaamheidsrisico’s met betrekking tot de toeleveringsketen bij het voorbeeld van de productie van de batterij
Transparantie en duurzaamheidsrisico’s met betrekking tot de toeleveringsketen bij het voorbeeld van de productie van de batterij
1 Mijnbouw
2 Verdeler
3 Raffinaderij
4 Kathode
5 Batterijcel
6 Transparantie
7 Duurzaamheidsrisico
Drive Sustainability-Logo

Op basis van een studie van het duurzaamheidsinitiatief Drive Sustainability waartoe Volkswagen als medestichter behoort, hebben we 16 grondstoffen geïdentificeerd die een verhoogd risico vertonen op inbreuken op de duurzaamheidsvoorwaarden. Daaronder zijn lithium en kobalt. Ons doel is om de toeleveringsketen bij deze grondstoffen tot bij de ontginningsplaats te volgen, alle leveranciers te identificeren en duurzaamheidsrisico’s bloot te leggen. Aansluitend nemen we maatregelen om deze risico’s te minimaliseren en gebruiken we onze sterkte als Volkswagen-concern om betere milieu- en sociale standaarden over de hele toeleveringsketen heen door te voeren.

Om dit proces naar de toekomst toe technisch goed op te stellen toetsen we innovatieve technologieën. Zo moeten in een pilootproject met IBM en andere partners in het kader van het Responsible Sourcing Blockchain Network (RSBN) de wegen van mineralen zoals kobalt met behulp van een blockchain (blokketting) volledig en bijna in realtime transparant worden gemaakt. Bij elke stap in het arbeidsproces kunnen ingebrachte gegevens naderhand niet meer worden veranderd of gewist. En dit van de mijn tot in de Volkswagen-fabriek.

Concept van een blockchain-grondstoffenketting: decentraal, onveranderbaar, veilig en transparant.
Concept van een blockchain-grondstoffenketting: decentraal, onveranderbaar, veilig en transparant.
1 Mijn
2 Het smelten
3 Sub-leverancier
4 Transport
5 Rechtstreekse leverancier
6 Volkswagen

Grondstoffenverwerving en uitdagingen

Meer dan de helft van het wereldwijd ontgonnen kobalt komt uit de Democratische Republiek Congo. Het overgrote deel wordt in de industriële dagbouw gewonnen. Daar graven ook mensen op eigen houtje naar kobalt. Dit gebeurt in milieu-, veiligheids- en sociale omstandigheden die voor ons onaanvaardbaar zijn.

Om de situatie ter plaatse beter te begrijpen en te kunnen controleren, werken we in het kader van een project voor de certificering van grondstoffen (CERA) mee aan de ontwikkeling van een duurzaamheidsstandaard voor de ontginning van grondstoffen.

Om nog meer te bewegen, en vooral ook om kinderarbeid te verhinderen, zijn we actief in de Global Battery Alliance. Hier komen we samen met vele belangrijke stakeholders van de waarde creërende keten van de batterij. Met als doel concrete maatregelen te identificeren en te introduceren om de situatie in Congo te verbeteren.

Lithium is een andere grondstof met een verhoogd duurzaamheidsrisico. De grootste reserves bevinden zich in de zoutmeren van Zuid-Amerika. Het ligt er los in zoutbronnen. Het water wordt naar de oppervlakte gepompt en door verdamping van het water wordt lithium gewonnen. Een overmatig verbruik van water heeft echter een negatief effect op ecosystemen en grondgebruik.

Als alternatief is er ook lithium als vaste stof in mineralen dat in de traditionele ertswinning kan worden gewonnen. Bijvoorbeeld in Australië waar vandaag het grootste deel van het lithium ontgonnen wordt. Ook voor het lithium in onze batterijen eisen we de naleving van de hoge sociale en milieunormen.

Daarvoor dragen we samen met alle betrokken spelers de verantwoordelijkheid om de negatieve effecten door de winning van lithium op mens en natuur te verminderen.

Meer recycling, minder grondstofontginning

Op lange termijn kan het doel alleen zijn: verminderen van de kritische grondstoffen tot de volledige vermijding ervan in onze producten. Daarom voeren we al onderzoek naar de batterijtechnologieën van de toekomst en werken we er onder andere intensief aan om de nodige hoeveelheid kobalt de volgende 3 à 4 jaar aanzienlijk te verminderen.

Daarenboven willen we de behoefte aan grondstoffen en energieopslag afdekken met een steeds toenemend deel van oude batterijen. Ofwel door het verdere gebruik van oudere maar intacte batterijen in een zogenaamd tweede leven, bijvoorbeeld in flexibele snellaadpalen voor festivals, of door het rechtstreekse recycleren van de inhoudelijke grondstoffen.

Al in 2020 start in de fabriek Salzgitter van Volkswagen en in de directe omgeving van ons ‘Center of Excellence Batteriezelle’ een pilootinstallatie voor de verdere ontwikkeling van onze innovatieve recyclingproces. Met de ontwikkeling van dit proces zijn we al 10 jaar geleden gestart. Daardoor zijn we perfect voorbereid wanneer de eerste grote terugkeer van batterijen einde 2020 wordt verwacht.

Vereenvoudigde voorstelling van de geplande recyclingkringloop voor het kathodenmateriaal.
Vereenvoudigde voorstelling van de geplande recyclingkringloop voor het kathodenmateriaal.
0 Grondstofontginning
1 Productie van de batterij
2 1st Life
3 Demontage van het batterijsysteem
4 Analyse van de batterijmodule
5 Tweede gebruik van de intacte module (2nd Life)
6 Verkleining
7 Scheiding en voorbereiding van de bestanddelen
8 Terugschroeven van het kathodenmateriaal nikkel, kobalt, mangaan en lithium in het productieproces